سرچشمهها و عرصههای چالش حضور مهاجران غیرقانونی در ایران
در سالهای اخیر شاهد حضور گسترده اتباع و مهاجرین خارجی به صورت لگامگسیخته، غیرقانونی و ساماندهینشده در ایران بودهایم. اگر تنها جمعیت مهاجران افغان را که مسئولان حداقل حدود پنج میلیون نفر اعلام کردهاند در نظر بگیریم، معادل جمعیت شش استان خراسان جنوبی، چهارمحال و بختیاری، سمنان، خراسان شمالی، کهکیلویه و بویراحمد و زنجان به جمعیت کشور افزوده شده است. مسئلهای که دارای تبعات بالقوه و بالفعل اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی، سیاسی و امنیتی برای کشور است و در صورت تداوم این روند و عدم ساماندهی آن، شاهد زخمهایی بر پیکره منافع و امنیت ملی خواهیم بود. بیبرنامگی و سردرگمیهای مدیریتی، ناهماهنگیهای سازمانی، عدم اشراف اطلاعاتی و عدم اجرای قوانین موجود و خلأهای قانونی در زمینه مهاجران و اتباع بیگانه بر حجم و ابعاد نگرانیها در این زمینه افزوده است؛ به طوری که مسئلهٔ مهاجران غیرقانونی و اتباع بیگانه منجر به شکلگیری فضای دوقطبی از موافقان و مخالفان در محافل سیاسی، اجتماعی و علمی کشور شده است. در این نوشتار تلاش شده است چالشهای ناشی از حضور گسترده مهاجران غیرقانونی و اتباع کشورهای خارجی در ایران بررسی و تحلیل شود و در پایان پیشنهادهایی برای سیاستگذاری مطلوب در این زمینه ارائه شود.
نویسنده: کاظم خزائی | دانشآموخته دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری