تحلیلی بر سند «مفهوم سیاست خارجی فدراسیون روسیه»

نویسنده: مهدی شاپوری
ششمین نسخۀ سند «مفهوم سیاست خارجی فدراسیون روسیه» در تاریخ ۱۱ فروردین ۱۴۰۲/۳۱ مارس ۲۰۲۳ منتشر شد. این اولین نسخۀ منتشرشدۀ این سند بعد از حمله روسیه به اوکراین در اوایل اسفند ۱۴۰۰/اواخر فوریه ۲۰۲۲ است و با توجه به وضعیت و تحولات مرتبط با جنگ اوکراین و تشدید بی‏سابقۀ تنش‏ها میان روسیه و غرب، که محیط راهبردی روسیه و واقعیت‏های ژئوپلیتیکی پیرامون این کشور را متحول کرده، هم در شناخت تفکر و نگاه روس‏ها به جهان و هم در فهم سیاست خارجی روسیه و چشم‏انداز آن، اهمیت بسیار بیشتری نسبت به نسخه‏های قبلی این سند دارد. رویکرد حاکم بر سند جدید «مفهوم سیاست خارجی فدراسیون روسیه» کاملاً جنگ سردی است و جهت‏گیری اصلی آن، تقابل با غرب است. در اسناد قبلی سیاست خارجی و امنیت ملی روسیه، انتقاد از غرب کم‏وبیش وجود داشته، اما در سند جدید شاهد سطح بی‏سابقه‏ای از نگرش آشکارا تهاجمی و مقابله‏گرایانه در برابر غرب هستیم. همزمان، اهمیت و جایگاه غرب در جهت‏گیری‏های منطقه‏ای سیاست خارجی روسیه تنزل بی‏سابقه‏ای پیدا کرده است. مهم‏ترین محور سند، علاقه و اعتقاد روسیه به شکل‏گیری نظام بین‏الملل چندقطبی و تلاش جدی از سوی این کشور برای ایجاد چنین نظامی است.

ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی شماره ۱۳۲۰۱۳۳