ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی 101

ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی – شماره ۱۰۱- شهریور ۱۳۹۹

در شماره ۱۰۱ ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی می‌خوانید:

توافق‌نامه ۲۵‌ساله ایران و چین، الزامات و پیامدها/حسن صدرانیا
در سال ۱۳۹۴ و هم زمان با امضای توافق نامه برجام میان ایران و گروه ۵+۱، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین با امضای بیانیه‏‌ای، زمینه همکاری راهبردی ۲۵ساله‏ای را پی‏‌ریزی کردند. این تلاش‌ها در حال حاضر به یک تفاهم‏‌نامه راهبردی ۲۵ساله میان دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی-دفاعی و … منتج شده است.

دیدگاه‌‏ها درباره تفاهم‏‌نامه همکاری ایران و چین و الزامات مدیریت افکار عمومی/سعید صادقی جقه
اخبار مربوط به تهیه و تدوین «برنامه همکاری‏‌های جامع ۲۵ساله ایران و چین» در تیرماه ۱۳۹۹، واکنش‏‌ها و مباحث بسیاری را در فضای سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد کرد. بی‏‌اطلاعی و سپس نحوه آگاهی ناگهانی افکار عمومی از طریق رئیس جمهور سابق و عضو مجمع تشخیص مصحلت نظام که آن را «خیانت» و «فروش کشور» نامید، از مهم‏ترین چالش‌‏های مرتبط با این تفاهم‏‌نامه بود.

ارزیابی موضع‌گیری بازیگران مهم در قبال قرارداد ۲۵ساله ایران- چین/امین پرتو
پیوند راهبردی بلندمدت میان ایران و چین، از دیدگاه هند به منزله گسستن کامل تهران از دهلی نو است و هند دیگر به ایران به عنوان کشوری بی‌طرف در رقابت و تقابل خود با چین نگاه نخواهد کرد. هند، اتحاد راهبردی ایران و  چین را به منزله افزایش عقبه راهبردی پاکستان در نظر خواهد گرفت. با اضافه‌شدن ایران به محور چین، هند فشار بیشتری از ناحیه غرب خود احساس خواهد کرد. به همین سبب هند نزدیک‌شدن هرچه بیشتر به سمت آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی را دنبال خواهد کرد.

جایگاه راهبردی قرارداد ایران و چین در نظم منطقه‌‏ای و بین‌‏المللی؛ سناریوها و پیامدها/مهدی شاپوری
در سطح منطقه‌‏ای، یکی از سناریوها این است که چین به‏ طور جدی از ایران پشتیبانی کند و با این کار، در یک طرف رقابت‏‌های منطقه‏‌ای بین محورهای قدرت در منطقه قرار بگیرد. در این صورت، هزینه‌‏‏های قابل توجهی متوجه منافع چین خواهد شد؛ چون باعث می‏‌شود رقبا و دشمنان ایران در منطقه که روابط اقتصادی و تجاری گسترده‌‏ای با چین دارند، در روابط خود با پکن تجدید نظر کنند. سناریوی دوم این است که چین در توافق راهبردی خود با ایران بر حوزه‏‌هایی برای همکاری تأکید کند که حساسیت رقبا و دشمنان ایران در منطقه برانگیخته نشود. سناریوی سوم این است که چین انعقاد یا اجرای توافق راهبردی با ایران را مشروط به تغییراتی در سیاست‏های منطقه‌‏ای جمهوری اسلامی ایران بکند.

راهبرد چین در قبال قرارداد با ایران/ گروه مطالعات بین‌الملل
سکوت دولت چین و رسانه‏‌های رسمی یا نزدیک به حزب کمونیست چین در قضیه قرارداد راهبردی با ایران، روش سنتی و تکراری چین در رابطه با قراردادهای دوجانبه با دیگر کشورهاست. برای چین رازداری و پنهان‏‌کاری در مورد قراردادهای اقتصادی، راهی برای مقابله با اقدامات رقبا، کسب موقعیت برتر در مذاکرات اقتصادی دیگر، خنثی‌سازی اقدامات تحریمی آمریکا و نیز اجتناب از رویارویی با مخالفت داخلی یا زیست‌محیطی در کشورهای میزبان است.

درس‌های سیاست استفاده از قدرت موازنه‌ساز در تاریخ معاصر ایران/عبداله قنبرلو
گرایش دولت ایران طی دهه‌های اخیر به همکاری با چین و روسیه و به خصوص برنامه همکاری راهبردی اخیر ۲۵ساله ایران با چین جدیدترین نمودهای سیاست موازنه‌سازی قلمداد می‌شوند. از مطالعه تحولات روابط ایران و قدرت‌های بزرگ طی دو سده اخیر می‌توان به نتایج جالب توجهی در خصوص کارایی سیاست موازنه‌سازی و خصوصاً گرایش به قدرت سوم دست یافت. سیاست‌های موازنه‌سازانه توسط سران ایران نتوانست از تحمیل معاهده‌هایی چون گلستان، ترکمن‌های و پاریس ممانعت به عمل آورد و قدرت‌های سوم مثل آمریکا و آلمان را وارد معادلات سیاسى خود کند. نبود سابقه استعمارى این دو قدرت در ایران مهم‌ترین عامل توجه ایران به این دو قدرت نوظهور بود؛ اما آن‌ها نیز تمایلی به درگیری با بریتانیا و روسیه نداشتند.

توافق راهبردی ایران و چین و مسئلۀ تحریم‏‌های آمریکا/گروه مطالعات بین‏‌الملل
آمارها و شواهد نشان می‏دهد در دو دهۀ گذشته، چین انتخاب ناگزیر ایران در شرایط تحریم بوده است. چین در طول دو دهۀ گذشته عملاً نقش مهمی در کاهش تأثیر تحریم‏‌های بین‏‌المللی و یکجانبۀ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران ایفا کرده؛ به ‏طوری که اگر این کشور چنین نقشی را بازی نمی‏‌کرد، مشخص نبود آیا جمهوری اسلامی ایران می‏تواند جایگزین‏‌های دیگری به جای شرکای تجاری سابق خود پیدا کند یا خیر؟ اما اینکه آیا چین توان و ارادۀ ایفای نقشی فراتر از این در راستای کاهش بیشتر تأثیر تحریم‏‌ها بر ایران را دارد یا خیر، محل بحث است.

تأثیر توافق‌نامه استراتژیک ایران و چین بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران/یاسر نورعلی‏‌وند
توافقنامه جامع راهبردی با چین برای ایران که تحت شدیدترین تحریم‌های ایالات متحده قرار دارد و مناسبات آن با غرب به بن‌بست خورده، ضرورت استراتژیک است. با این حال، این ضرورت استراتژیک باید با محاسبات دقیق استراتژیک تعقیب و پیگیری شود. مناسبات راهبردی در دو نوع مشخص قابل شناسایی است: ۱) اتحاد راهبردی؛ و ۲) مشارکت راهبردی. این دو تأثیرات بسیار متفاوتی در شیوه تعقیب و کسب منافع ملی، مقابله با تهدیدها و چالش‌ها، راهبردها و رویکردهای سیاست خارجی و الگوهای دوستی و دشمنی در روابط خارجی کشورها دارد.  

راهبرد جمهوری اسلامی در روابط با چین/محمود یزدان‌فام
همکاری راهبردی ایران و چین برای برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران‌ زمانی مفید است که منحصر به چین نباشد. جمهوری اسلامی ایران‌ در کنار تلاش برای نهایی و عملیاتی‏شدن همکاری راهبردی با چین، باید به جد به دنبال تعمیم این نوع همکاری‌ها به سایر کشورهای جهان باشد. متن پیش‌نویس نشان‏دهنده شکل‌گیری نوعی انحصار در فعالیت‌های اقتصادی چین در اقتصاد ایران است. مقامات و تصمیم‌گیرندگان ایران باید از شکل‎گیری هر گونه انحصار در روابط خارجی اجتناب کنند که باتعمیم مذاکرات به همه قدرت‌ها و گسترش همکاری سیاسی و اقتصادی با تعداد بیشتری از دولت‌های جهان میسر می‌شود.

قرارداد همکاری راهبردی ایران و چین در نگاه اندیشکده‌‏های خارجی/امین پرتو
– به باور پژوهشکده امنیت ملی رژیم صهیونیستی، چین تمایلی به اتحاد نظامی با ایران ندارد، بلکه به دنبال حفظ موازنه در رابطه با ایران و کشورهای عربی خلیج فارس و نیز رژیم صهیونیستی است. – به باور این پژوهشکده، به رغم ریسک‏‌های زیادی که چین در امضای این قرارداد با آن مواجه است، در صورت اجرایی‌شدن، دریچه تنفسی مهمی برای اقتصاد ایران گشوده می‏‌شود تا از فشار اقتصادی حاصل از تحریم آمریکا نجات یابد.

خرید مستقیم ماه‌نگار دیده‌بان امنیت ملی شماره ۱۰۱ با تخفیف ویژه

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *