ماهنگار دیدهبان امنیت ملی – شماره ۱۰۱- شهریور ۱۳۹۹
در شماره ۱۰۱ ماهنگار دیدهبان امنیت ملی میخوانید:
توافقنامه ۲۵ساله ایران و چین، الزامات و پیامدها/حسن صدرانیا
در سال ۱۳۹۴ و هم زمان با امضای توافق نامه برجام میان ایران و گروه ۵+۱، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین با امضای بیانیهای، زمینه همکاری راهبردی ۲۵سالهای را پیریزی کردند. این تلاشها در حال حاضر به یک تفاهمنامه راهبردی ۲۵ساله میان دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی-دفاعی و … منتج شده است.
دیدگاهها درباره تفاهمنامه همکاری ایران و چین و الزامات مدیریت افکار عمومی/سعید صادقی جقه
اخبار مربوط به تهیه و تدوین «برنامه همکاریهای جامع ۲۵ساله ایران و چین» در تیرماه ۱۳۹۹، واکنشها و مباحث بسیاری را در فضای سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد کرد. بیاطلاعی و سپس نحوه آگاهی ناگهانی افکار عمومی از طریق رئیس جمهور سابق و عضو مجمع تشخیص مصحلت نظام که آن را «خیانت» و «فروش کشور» نامید، از مهمترین چالشهای مرتبط با این تفاهمنامه بود.
ارزیابی موضعگیری بازیگران مهم در قبال قرارداد ۲۵ساله ایران- چین/امین پرتو
پیوند راهبردی بلندمدت میان ایران و چین، از دیدگاه هند به منزله گسستن کامل تهران از دهلی نو است و هند دیگر به ایران به عنوان کشوری بیطرف در رقابت و تقابل خود با چین نگاه نخواهد کرد. هند، اتحاد راهبردی ایران و چین را به منزله افزایش عقبه راهبردی پاکستان در نظر خواهد گرفت. با اضافهشدن ایران به محور چین، هند فشار بیشتری از ناحیه غرب خود احساس خواهد کرد. به همین سبب هند نزدیکشدن هرچه بیشتر به سمت آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی را دنبال خواهد کرد.
جایگاه راهبردی قرارداد ایران و چین در نظم منطقهای و بینالمللی؛ سناریوها و پیامدها/مهدی شاپوری
در سطح منطقهای، یکی از سناریوها این است که چین به طور جدی از ایران پشتیبانی کند و با این کار، در یک طرف رقابتهای منطقهای بین محورهای قدرت در منطقه قرار بگیرد. در این صورت، هزینههای قابل توجهی متوجه منافع چین خواهد شد؛ چون باعث میشود رقبا و دشمنان ایران در منطقه که روابط اقتصادی و تجاری گستردهای با چین دارند، در روابط خود با پکن تجدید نظر کنند. سناریوی دوم این است که چین در توافق راهبردی خود با ایران بر حوزههایی برای همکاری تأکید کند که حساسیت رقبا و دشمنان ایران در منطقه برانگیخته نشود. سناریوی سوم این است که چین انعقاد یا اجرای توافق راهبردی با ایران را مشروط به تغییراتی در سیاستهای منطقهای جمهوری اسلامی ایران بکند.
راهبرد چین در قبال قرارداد با ایران/ گروه مطالعات بینالملل
سکوت دولت چین و رسانههای رسمی یا نزدیک به حزب کمونیست چین در قضیه قرارداد راهبردی با ایران، روش سنتی و تکراری چین در رابطه با قراردادهای دوجانبه با دیگر کشورهاست. برای چین رازداری و پنهانکاری در مورد قراردادهای اقتصادی، راهی برای مقابله با اقدامات رقبا، کسب موقعیت برتر در مذاکرات اقتصادی دیگر، خنثیسازی اقدامات تحریمی آمریکا و نیز اجتناب از رویارویی با مخالفت داخلی یا زیستمحیطی در کشورهای میزبان است.
درسهای سیاست استفاده از قدرت موازنهساز در تاریخ معاصر ایران/عبداله قنبرلو
گرایش دولت ایران طی دهههای اخیر به همکاری با چین و روسیه و به خصوص برنامه همکاری راهبردی اخیر ۲۵ساله ایران با چین جدیدترین نمودهای سیاست موازنهسازی قلمداد میشوند. از مطالعه تحولات روابط ایران و قدرتهای بزرگ طی دو سده اخیر میتوان به نتایج جالب توجهی در خصوص کارایی سیاست موازنهسازی و خصوصاً گرایش به قدرت سوم دست یافت. سیاستهای موازنهسازانه توسط سران ایران نتوانست از تحمیل معاهدههایی چون گلستان، ترکمنهای و پاریس ممانعت به عمل آورد و قدرتهای سوم مثل آمریکا و آلمان را وارد معادلات سیاسى خود کند. نبود سابقه استعمارى این دو قدرت در ایران مهمترین عامل توجه ایران به این دو قدرت نوظهور بود؛ اما آنها نیز تمایلی به درگیری با بریتانیا و روسیه نداشتند.
توافق راهبردی ایران و چین و مسئلۀ تحریمهای آمریکا/گروه مطالعات بینالملل
آمارها و شواهد نشان میدهد در دو دهۀ گذشته، چین انتخاب ناگزیر ایران در شرایط تحریم بوده است. چین در طول دو دهۀ گذشته عملاً نقش مهمی در کاهش تأثیر تحریمهای بینالمللی و یکجانبۀ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران ایفا کرده؛ به طوری که اگر این کشور چنین نقشی را بازی نمیکرد، مشخص نبود آیا جمهوری اسلامی ایران میتواند جایگزینهای دیگری به جای شرکای تجاری سابق خود پیدا کند یا خیر؟ اما اینکه آیا چین توان و ارادۀ ایفای نقشی فراتر از این در راستای کاهش بیشتر تأثیر تحریمها بر ایران را دارد یا خیر، محل بحث است.
تأثیر توافقنامه استراتژیک ایران و چین بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران/یاسر نورعلیوند
توافقنامه جامع راهبردی با چین برای ایران که تحت شدیدترین تحریمهای ایالات متحده قرار دارد و مناسبات آن با غرب به بنبست خورده، ضرورت استراتژیک است. با این حال، این ضرورت استراتژیک باید با محاسبات دقیق استراتژیک تعقیب و پیگیری شود. مناسبات راهبردی در دو نوع مشخص قابل شناسایی است: ۱) اتحاد راهبردی؛ و ۲) مشارکت راهبردی. این دو تأثیرات بسیار متفاوتی در شیوه تعقیب و کسب منافع ملی، مقابله با تهدیدها و چالشها، راهبردها و رویکردهای سیاست خارجی و الگوهای دوستی و دشمنی در روابط خارجی کشورها دارد.
راهبرد جمهوری اسلامی در روابط با چین/محمود یزدانفام
همکاری راهبردی ایران و چین برای برای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران زمانی مفید است که منحصر به چین نباشد. جمهوری اسلامی ایران در کنار تلاش برای نهایی و عملیاتیشدن همکاری راهبردی با چین، باید به جد به دنبال تعمیم این نوع همکاریها به سایر کشورهای جهان باشد. متن پیشنویس نشاندهنده شکلگیری نوعی انحصار در فعالیتهای اقتصادی چین در اقتصاد ایران است. مقامات و تصمیمگیرندگان ایران باید از شکلگیری هر گونه انحصار در روابط خارجی اجتناب کنند که باتعمیم مذاکرات به همه قدرتها و گسترش همکاری سیاسی و اقتصادی با تعداد بیشتری از دولتهای جهان میسر میشود.
قرارداد همکاری راهبردی ایران و چین در نگاه اندیشکدههای خارجی/امین پرتو
– به باور پژوهشکده امنیت ملی رژیم صهیونیستی، چین تمایلی به اتحاد نظامی با ایران ندارد، بلکه به دنبال حفظ موازنه در رابطه با ایران و کشورهای عربی خلیج فارس و نیز رژیم صهیونیستی است. – به باور این پژوهشکده، به رغم ریسکهای زیادی که چین در امضای این قرارداد با آن مواجه است، در صورت اجراییشدن، دریچه تنفسی مهمی برای اقتصاد ایران گشوده میشود تا از فشار اقتصادی حاصل از تحریم آمریکا نجات یابد.
خرید مستقیم ماهنگار دیدهبان امنیت ملی شماره ۱۰۱ با تخفیف ویژه
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.